Togafitiga

Suia le Lanu o Mata: Talafatu, Mea Moni, ma Tulaga Mata'utia

O le mata o le tagata, e masani ona faamatalaina o le faamalama i le agaga, ua leva ona fiafia i ai saienitisi, tusiata, ma tusisolo. O le fesili pe mafai ona suia le lanu o o tatou mata, pe tumau pe le tumau, ua avea ma mataupu e fiafia i ai ma felafolafoaiga. O iinei, matou te suʻesuʻeina mea moni faʻapitoa o loʻo siomia ai lenei autu.

1. Biology of Eye Color:

O le lanu o le mata o le tagata e fuafua i le tele ma le ituaiga o pigments i le iris, faʻapea foʻi ma le auala e faʻasalalau ai e le iris le malamalama. O le iai o le pigment melanin e iloa ai le paolo o le mata. Ole maualuga maualuga ole melanin e maua ai mata enaena, ae o lona leai e maua ai mata lanumoana. O paolo o le lanumeamata ma le hazel e tulaʻi mai i le tuʻufaʻatasia o mea, e aofia ai le faʻataʻapeʻapeina o le malamalama ma le lanu.

2. Suiga le tumau i le Lanu Mata:

E tele mea faʻapitoa e mafai ona suia mo sina taimi le lanu o mata o se tasi, e aofia ai:

  • Malamalama: O tulaga fa'amalama 'ese'ese e mafai ona fa'aalia ai mata o se paolo 'ese'ese.
  • Fa'ateteleina o tamaiti aoga: O suiga i le lapopoa o tamaiti e mafai ona aafia ai le lanu o le mata. E mafai ona mafua mai i tali fa'alagona po'o le a'afiaga o vaila'au.
  • Leni fa'afeso'ota'i: O tioata fa'afeso'ota'i lanu e mafai ona suia le lanu o mata. E ui o nisi ua mamanuina mo se suiga maaleale, o isi e mafai ona suia mata pogisa i se paolo malamalama poʻo le isi itu. E tatau ona fa'aaogaina i lalo o le ta'ita'iga talafeagai e puipuia ai fa'ama'i mata po'o isi fa'alavelave.

3. Suiga Tumau ile Lanu Mata:

  • Ta'otoga Laser: O nisi faiga ua faia, lea e fai mai e aveese le melanin mai le iris e suia ai mata enaena i le lanumoana. Ae ui i lea, o nei mea e feteenai, e le taliaina lautele e le au fomaʻi, ma e oʻo mai ma faʻalavelave tetele e aofia ai le leiloa o le vaʻai.
  • Ta'otoga Fa'atotoga Iris: E aofia ai le tu'uina o se mea lanu i luga o le iris masani. O lenei faiga e masani ona le fa'atagaina mo mea fa'alelei ona o le maualuga o a'afiaga e a'afia ai, e aofia ai le glaucoma, fa'ata, ma le tauaso.

4. Tulaga lamatia ma atugaluga:

  • Saogalemu: So'o se fa'alavelave fa'apitoa i mata e iai a'afiaga fa'apitoa. O le mata o se totoga ma'ale'ale ma taua. O taualumaga e le'o mana'omia fa'afoma'i ma e na'o mea fa'apitoa e fa'aopoopo ai le mamafa fa'atatau.
  • Le mautinoa: E tusa lava pe manuia se faiga e sui ai le lanu o mata, e leai se faʻamautinoaga o le a faʻataunuʻuina taunuuga e pei ona faʻamoemoeina.
  • Faʻafitauli: I le faaopoopo atu i tulaga lamatia tuusaʻo o taotoga, e mafai ona i ai ni faʻalavelave e tulaʻi mai mulimuli ane, e ono mafua ai faʻafitauli o le vaʻai poʻo le leiloa o le mata.

Faaiuga:

E ui o le faatosina o le suia o le lanu o mata e mafai ona faaosoosoina mo nisi, e taua tele le faamuamua o le saogalemu ma malamalama i taunuuga e ono tupu. O i latou e fiafia i ia faiga e tatau ona fa'afeso'ota'i ma foma'i mata po'o foma'i mata e mafai ona tu'uina atu ta'iala e fa'atatau i le poto fa'afoma'i lata mai ma iloiloga fa'atatau.

E mafai ona e lafo mai ia i matou se fe'au e maua ai nisi fa'amatalaga e uiga i taotoga suiga o le lanu o mata. O matou tagata tomai faapitoa o le a lagolagoina oe i lenei tulaga.

Suia le Lanu o Mata: Fesili Fai soo

  1. O le a le mea e iloa ai le lanu masani o mata?
    O le lanu o mata e fuafua i le aofaʻi ma le ituaiga o lanu i totonu o le iris, faʻapea foʻi ma le auala e faʻasalalau ai e le iris le malamalama. O le fa'atonuga o le Melanin e faia se sao taua i le filifilia o le paolo.
  2. E mafai ea e mata o se tasi ona suia le lanu i le aluga o taimi?
    Ioe, o le tele o pepe e fananau mai ma mata lanumoana e ono fa'apogisa ai i nai tausaga muamua o le olaga. O suiga ole Hormonal, tausaga, po'o se manu'a e mafai fo'i ona o'o atu ai i ni suiga laiti ile lanu o mata ile olaga atoa o se tagata.
  3. Pe suia tumau ea tioata fe'ai lanu lanu mata?
    Leai, o tioata fa'afeso'ota'i lanu e ofoina atu se suiga le tumau i le lanu o mata ma e mafai ona aveese.
  4. E iai ni ta'otoga e suia tumau ai le lanu o mata?
    Ioe, e iai metotia e pei o le taotoga laser ma le taotoga o le iris implant. Ae ui i lea, o nei mea e fefinauai ma o loʻo i ai ni lamatiaga ogaoga.
  5. E fa'afefea ona suia e le taotoga leisa le lanu o mata?
    O le faʻatinoga e faʻamoemoe e aveese le melanin mai le iris, liliu mata enaena i le lanumoana.
  6. O a ni a'afiaga ole ta'otoga leisa mo suiga ole lanu o mata?
    O fa'alavelave e aofia ai le fulafula, ma'ila'ila, suiga fa'afuase'i i le va'ai, ma le leiloa o le va'ai.
  7. O le a le taotoga o le iris implant?
    E aofia ai le tu'uina o se mea lanu i luga o le iris masani.
  8. E saogalemu le taotoga o le iris implant?
    E maualuga le lamatiaga o faʻalavelave, e aofia ai le glaucoma, faʻataʻitaʻi, ma e oʻo lava ile tauaso. E le masani ona fa'atagaina mo mea fa'alelei.
  9. E mafai ona suia le lanu o mata i mea'ai po'o mea'ai?
    E leai se fa'amaoniga fa'asaienisi e ta'u mai ai e mafai e mea'ai po'o mea'ai fa'aopoopo e mafai ona suia le lanu o mata.
  10. Pe aafia le lanu o mata i lagona po o lagona?
    E ui o lagona malolosi e mafai ona suia le lapopoa o tamaiti, e le suia le lanu o le iris. Ae ui i lea, o le moli ma le pito i tua e mafai ona foliga ese mata i tulaga eseese o lagona.
  11. E saogalemu le fa'aogaina o le meli po'o isi mea fa'anatura e sui ai le lanu o mata?
    Leai, o le tu'uina o so'o se mea i totonu o le mata e le'i fuafuaina mo le fa'aogaina o mata e mafai ona o'o atu ai i fa'ama'i ma fa'alavelave matuia.
  12. Pe suia le lanu o mata o le albinos?
    Albinos e masani ona leai se lanu i totonu o le iris, e oʻo atu ai i mata lanumoana poʻo mata efuefu. O latou mata e foliga mai e sui lanu ona o le faʻasalalauina o le malamalama ae e le suia moni.
  13. E mafai ona valoia le lanu o mata o se pepe?
    I se tulaga, ioe, faʻaaogaina genetics. Ae ui i lea, o kenera mo le lanu o mata e lavelave, o lea e le o taimi uma e saʻo ai valoʻaga.
  14. E mafai e faʻamaʻi ona aʻafia le lanu o mata?
    O nisi fa'ama'i, pei o Fuchs heterochromic iridocyclitis, e mafai ona o'o atu ai i suiga i le lanu o mata.
  15. Aisea e lanumoana ai mata lanumoana pe afai e leai se lanu lanumoana i le mata?
    O mata lanumoana e mafua mai i le salalau o le malamalama ma le leai poʻo le maualalo o le maualuga o le melanin i le iris.
  16. Aisea e lua ai lanu mata eseese o nisi tagata (heterochromia)?
    Heterochromia e mafai ona mafua mai i kenera, manu'a, fa'ama'i, pe mafai fo'i ona avea ma se uiga fa'ale-aga.
  17. E fa'afefea ona maua e tagata felanulanua'i lo latou lanu?
    Fa'afeso'ota'i lanu e faia i mea fa'anumera hydrogel. O mea valivali o lo'o fa'apipi'iina i totonu o le tioata.
  18. E iai ni a'afiaga i le ofuina o felanulanua'i feso'ota'iga?
    Afai e le fa'apipi'i lelei po'o le ofuina e le talafeagai, e mafai ona mafua ai fa'ama'i, fa'aitiitia le va'ai, po'o le fa'aletonu o mata.
  19. E mafai e manu ona faia ni suiga i lanu o mata?
    E le fautuaina. E le tutusa manatu o manu mo mea fa'alelei, ma o a'afiaga e sili mamao atu nai lo so'o se fa'amanuiaga e mafai.
  20. E tatau ona ou fa'afeso'ota'i se fa'apolofesa a'o le'i mafaufau e sui le lanu o mata?
    E matua'i. Fa'afeso'ota'i i taimi uma se foma'i mata po'o se foma'i tausi mata a'o le'i faia ni fa'ai'uga e fa'atatau i le suia o lanu o mata.

E taua tele le logoina ma fai fa'ai'uga ma le saogalemu e fai ma fa'amuamua pe a mafaufau e sui le lanu masani o mata.