लठ्ठपणा कसा टाळायचा? लठ्ठपणा टाळण्यासाठी 20 सूचना
लठ्ठपणा म्हणजे काय?
लठ्ठपणा ही एक जटिल वैद्यकीय स्थिती आहे जी शरीरातील अतिरिक्त चरबी जमा करते. ही एक जागतिक आरोग्य समस्या आहे जी सर्व वयोगटातील, लिंग आणि वंशातील लाखो लोकांना प्रभावित करते. लठ्ठपणा हा हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग, टाइप 2 मधुमेह आणि काही कर्करोगांसह अनेक जुनाट आजारांशी संबंधित आहे.
बॉडी मास इंडेक्स (BMI) बहुतेकदा लठ्ठपणा निर्धारित करण्यासाठी वापरला जातो आणि त्याची गणना एखाद्या व्यक्तीचे वजन किलोग्रॅममध्ये त्यांच्या उंचीच्या मीटरच्या वर्गाने विभाजित करून केली जाते. 30 किंवा त्याहून अधिक बीएमआय लठ्ठ मानला जातो, तर 25 ते 29 बीएमआय जास्त वजन मानला जातो.
आनुवंशिकता, पर्यावरणीय घटक आणि जीवनशैली निवडी यासह विविध कारणांमुळे लठ्ठपणा होऊ शकतो. उदाहरणार्थ, लठ्ठपणाचा कौटुंबिक इतिहास असलेली व्यक्ती देखील लठ्ठ होण्याची शक्यता असते. याव्यतिरिक्त, उच्च-कॅलरी पदार्थांचा समावेश असलेला आहार खाणे आणि बैठी जीवनशैली जगणे देखील लठ्ठपणास कारणीभूत ठरू शकते.
लठ्ठपणामुळे अनेक आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात, ज्यात उच्च रक्तदाब, हृदयविकार, टाईप 2 मधुमेह, स्ट्रोक आणि अगदी विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग यांचा समावेश आहे परंतु इतकेच मर्यादित नाही. यामुळे नैराश्य आणि कमी आत्मसन्मान यासारख्या मानसिक समस्या देखील उद्भवू शकतात.
शेवटी, लठ्ठपणा ही एक जटिल वैद्यकीय स्थिती आहे जी जगभरातील लाखो लोकांना प्रभावित करते. हे अनेक जुनाट आजारांशी निगडीत आहे आणि त्यामुळे अनेक शारीरिक आणि मानसिक समस्या उद्भवू शकतात. तथापि, योग्य जीवनशैलीतील बदल आणि वैद्यकीय सहाय्याने, व्यक्ती लठ्ठपणाचे व्यवस्थापन करू शकतात आणि त्यांचे संपूर्ण आरोग्य आणि कल्याण सुधारू शकतात.
लठ्ठपणाची लक्षणे
लठ्ठपणा ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे जी एखाद्या व्यक्तीच्या शरीरात जास्त चरबी जमा झाल्यास उद्भवते. ही जगभरात वाढणारी समस्या आहे आणि ती जुनाट आजारांच्या वाढत्या जोखमीशी संबंधित आहे, जसे की टाइप 2 मधुमेह, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग. बॉडी मास इंडेक्स (BMI) चा वापर अनेकदा लठ्ठपणाचे निदान करण्यासाठी केला जातो, परंतु अशी विविध शारीरिक लक्षणे देखील आहेत जी कोणीतरी लठ्ठ असल्याचे सूचित करू शकतात.
- लठ्ठपणाच्या सर्वात स्पष्ट लक्षणांपैकी एक म्हणजे शरीराचे जास्त वजन किंवा बीएमआय. ३० किंवा त्याहून अधिक बीएमआय असलेली व्यक्ती सामान्यतः लठ्ठ मानली जाते. याव्यतिरिक्त, जर एखाद्या व्यक्तीच्या कमरेचा घेर महिलांसाठी 30 इंच (35 सेमी) आणि पुरुषांसाठी 88 इंच (40 सेमी) पेक्षा जास्त असेल तर ते शरीरातील अतिरिक्त चरबीचे लक्षण असू शकते.
- लठ्ठपणाचे आणखी एक सामान्य लक्षण म्हणजे शारीरिक क्रियाकलाप करण्यात अडचण. लठ्ठ व्यक्तीला दैनंदिन कामे करताना श्वास लागणे, थकवा येणे आणि तग धरण्याची क्षमता कमी होऊ शकते, जसे की वरच्या मजल्यावर चालणे किंवा किराणा सामान घेऊन जाणे.
- लठ्ठपणा असलेल्या लोकांना सांधेदुखी किंवा अस्वस्थता देखील जाणवू शकते, विशेषत: गुडघे आणि नितंबांमध्ये, शरीराच्या अतिरिक्त वजनामुळे सांध्यावरील वाढीव भारामुळे. त्यांना स्लीप एपनियाचा देखील त्रास होऊ शकतो, ही स्थिती श्वासोच्छवासाच्या समस्या आणि घोरण्याने वैशिष्ट्यीकृत आहे ज्यामुळे झोपेत व्यत्यय येऊ शकतो.
- लठ्ठपणामुळे चयापचय सिंड्रोम देखील होऊ शकतो, वैद्यकीय विकारांचा समूह ज्यामध्ये उच्च रक्तदाब, उच्च रक्त शर्करा आणि असामान्य कोलेस्टेरॉलची पातळी समाविष्ट आहे. या परिस्थितीमुळे हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि मधुमेह होण्याची शक्यता वाढते.
- शिवाय, लठ्ठपणा असलेल्या लोकांना भावनिक आणि मानसिक लक्षणे जाणवू शकतात, जसे की कमी आत्मसन्मान, नैराश्य आणि चिंता. त्यांना त्यांच्या वजनावर आधारित सामाजिक कलंक आणि भेदभावाचा सामना करावा लागू शकतो, ज्यामुळे त्यांचे भावनिक आरोग्य आणखी वाढू शकते.
या लक्षणांचे निरीक्षण करणे आणि एखाद्याला त्यांच्या वजनाबद्दल चिंता असल्यास वैद्यकीय मदत घेणे आवश्यक आहे. लठ्ठपणासाठी प्रभावी उपचारांमध्ये सामान्यत: निरोगी जीवनशैलीच्या सवयींचा समावेश होतो जसे की नियमित शारीरिक क्रियाकलाप, संतुलित आहार आणि काही प्रकरणांमध्ये, औषधोपचार किंवा शस्त्रक्रिया.
लठ्ठपणा कसा टाळायचा?
लठ्ठपणा ही जगभरातील एक वाढती समस्या आहे ज्यामुळे हृदयरोग, टाइप 2 मधुमेह आणि काही कर्करोग यांसारख्या अनेक आरोग्य समस्या उद्भवू शकतात. तथापि, लठ्ठपणा टाळण्यासाठी आणि निरोगी वजन राखण्यासाठी लोक अनेक गोष्टी करू शकतात. या लेखात, आम्ही लठ्ठपणा टाळण्यासाठी काही प्रभावी मार्ग शोधू.
- निरोगी आहार राखा: निरोगी, संतुलित आहार खाणे हे लठ्ठपणा टाळण्यासाठी सर्वात महत्वाचे पाऊल आहे. याचा अर्थ भरपूर फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य, पातळ प्रथिने आणि निरोगी चरबी वापरणे आणि प्रक्रिया केलेले पदार्थ, साखरयुक्त पेये आणि अस्वास्थ्यकर चरबी मर्यादित करणे.
- भरपूर पाणी प्या: पाणी पिण्याने शरीर हायड्रेटेड आणि निरोगी राहण्यास मदत होते आणि जास्त खाण्याचा धोका देखील कमी होतो. जेवणापूर्वी एक ग्लास पाणी प्यायल्याने खाल्लेल्या अन्नाचे प्रमाण कमी होण्यास मदत होते आणि जास्त खाणे टाळता येते.
- नियमित व्यायाम करा: लठ्ठपणा रोखण्यासाठी नियमित शारीरिक क्रियाकलाप आवश्यक आहे, कारण यामुळे कॅलरी बर्न होतात आणि स्नायूंचा समूह तयार होतो. तज्ञ दर आठवड्याला किमान 150 मिनिटे मध्यम-तीव्रतेचा व्यायाम किंवा 75 मिनिटे जोमदार-तीव्रतेचा व्यायाम करण्याची शिफारस करतात. यामध्ये वेगवान चालणे, सायकलिंग किंवा पोहणे यासारख्या क्रियाकलापांचा समावेश असू शकतो.
- पुरेशी झोप घ्या: निरोगी वजन राखण्यासाठी पुरेशी झोप घेणे महत्त्वाचे आहे. झोपेची कमतरता हार्मोनल संतुलनात व्यत्यय आणू शकते, ज्यामुळे उच्च-कॅलरी, उच्च चरबीयुक्त पदार्थांची इच्छा वाढते.
- तणाव व्यवस्थापित करा: तणावामुळे जास्त खाणे होऊ शकते आणि लठ्ठपणा होऊ शकतो, म्हणून ते टाळण्यासाठी तणावाचे व्यवस्थापन करणे महत्वाचे आहे. व्यायाम, योगासने, ध्यानधारणा आणि थेरपी यांसारख्या सजगतेमुळे तणाव कमी होण्यास मदत होते.
- रात्री उशिरा खाणे टाळा: रात्री उशिरा जेवल्याने जास्त खाणे, खराब पचन आणि वजन वाढू शकते. रात्रीचे जेवण आधी खाणे, जसे की झोपण्याच्या किमान दोन तास आधी, या समस्या टाळण्यास मदत होऊ शकते.
- अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित करा: अल्कोहोलयुक्त पेये कॅलरीजमध्ये जास्त असतात आणि त्यामुळे वजन वाढू शकते. अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित करणे किंवा ते पूर्णपणे टाळणे निरोगी वजन राखण्यास मदत करू शकते.
शेवटी, लठ्ठपणा रोखणे म्हणजे निरोगी जीवनशैली निवडणे जसे की निरोगी आहार राखणे, नियमित व्यायाम करणे आणि तणाव पातळी कमी करण्यात मदत करण्यासाठी पुरेशी झोप घेणे. या आरोग्यदायी सवयींचा अवलंब करून, व्यक्ती लठ्ठपणा टाळू शकतात आणि निरोगी वजन राखू शकतात, ज्यामुळे जीवनाचा दर्जा चांगला होऊ शकतो आणि दीर्घकालीन आरोग्य समस्यांचा धोका कमी होतो.
लठ्ठपणा टाळण्यासाठी शीर्ष 20 शिफारसी
लठ्ठपणा ही जगभरातील आरोग्याची वाढती चिंता आहे, ज्यामुळे मधुमेह, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग यासह अनेक जुनाट आजारांना कारणीभूत ठरते. तथापि, जीवनशैलीत काही बदल करून लठ्ठपणा टाळता येणे शक्य आहे. लठ्ठपणा टाळण्यासाठी शीर्ष 20 शिफारस केलेले मार्ग येथे आहेत.
- भरपूर फळे, भाज्या, संपूर्ण धान्य आणि पातळ प्रथिने यांसह निरोगी आणि संतुलित आहार घ्या.
- प्रक्रिया केलेले आणि साखरयुक्त पदार्थ, जसे की सोडा आणि कँडी यांचा वापर मर्यादित करा, ज्यात कॅलरी जास्त आहेत आणि वजन वाढण्यास हातभार लावतात.
- हायड्रेशन राखण्यासाठी आणि स्नॅकचा मोह कमी करण्यासाठी दिवसभर भरपूर पाणी प्या.
- पचन सुधारण्यासाठी आणि वजन कमी करण्यास मदत करण्यासाठी रात्री उशिरा खाणे टाळा आणि रात्रीचे जेवण आधी खा.
- जेवण करताना कमी-कॅलरी पर्याय निवडा, जसे की सॅलड्स आणि ग्रील्ड मीट.
- शक्य तितक्या वेळा घरी शिजवा, ज्यामुळे आपण घटक आणि भाग आकार नियंत्रित करू शकता.
- नियमित व्यायाम करा आणि दर आठवड्याला किमान 150 मिनिटे मध्यम-तीव्रतेचा व्यायाम करण्याचे लक्ष्य ठेवा.
- स्नायू तयार करण्यासाठी प्रतिकार प्रशिक्षण समाविष्ट करा, जे चरबीपेक्षा जास्त कॅलरी बर्न करते.
- शारीरिक हालचालींची पातळी वाढवण्यासाठी जेव्हा शक्य असेल तेव्हा चालण्याऐवजी चालत जा किंवा बाइक चालवा.
- शारीरिक हालचालींच्या पातळीचे निरीक्षण करण्यासाठी आणि पावले वाढवण्यासाठी पेडोमीटर किंवा फिटनेस ट्रॅकर वापरा.
- पुरेशी झोप घ्या आणि रात्री किमान ७-९ तास झोपेचे लक्ष्य ठेवा.
- ध्यान, योग किंवा थेरपी यासारख्या तंत्रांद्वारे तणाव व्यवस्थापित करा.
- नृत्य किंवा हायकिंग यांसारख्या आनंददायक आणि मजेदार शारीरिक क्रियाकलापांमध्ये सहभागी व्हा.
- अस्वास्थ्यकर स्नॅक्स घेण्याचा प्रलोभन टाळण्यासाठी बाहेर पडताना निरोगी स्नॅक्स पॅक करा.
- भागांच्या आकाराचे निरीक्षण करा आणि जास्त खाणे टाळा.
- अल्कोहोलचे सेवन मर्यादित करा, कारण अल्कोहोलमध्ये कॅलरीज जास्त असतात आणि त्यामुळे वजन वाढू शकते.
- फास्ट फूड आणि प्रक्रिया केलेले स्नॅक्स टाळा, ज्यात कॅलरीज जास्त असतात आणि पोषण कमी असते.
- अन्नाच्या सेवनाचा मागोवा घेण्यासाठी आणि सुधारण्यासाठी क्षेत्रे ओळखण्यासाठी अन्न डायरी ठेवा.
- निरोगी सवयी राखण्यासाठी आणि प्रवृत्त राहण्यासाठी मित्र आणि कुटुंबीयांकडून पाठिंबा घ्या.
- शेवटी, वैयक्तिकृत योजना तयार करण्यासाठी आणि सर्वात सुरक्षित आणि सर्वात प्रभावी दृष्टीकोन सुनिश्चित करण्यासाठी पोषणतज्ञ किंवा आरोग्य सेवा प्रदात्याकडून व्यावसायिक सल्ला घ्या.
लठ्ठपणाचा उपचार कसा केला जातो?
लठ्ठपणा ही एक वैद्यकीय स्थिती आहे जी शरीरातील अतिरिक्त चरबीच्या संचयाने दर्शविली जाते, ज्यामुळे प्रकार 2 मधुमेह, हृदय व रक्तवाहिन्यासंबंधी रोग आणि विशिष्ट प्रकारचे कर्करोग यासह आरोग्यविषयक समस्या उद्भवू शकतात. सुदैवाने, लठ्ठपणाचे व्यवस्थापन करण्यासाठी आणि या गुंतागुंत होण्याचा धोका कमी करण्यात मदत करण्यासाठी अनेक प्रभावी उपचार उपलब्ध आहेत.
- जीवनशैलीतील बदल: लठ्ठपणावरील उपचारांच्या पहिल्या ओळीत सामान्यतः जीवनशैलीतील बदलांचा समावेश होतो, जसे की निरोगी आहाराचा अवलंब करणे आणि शारीरिक क्रियाकलाप वाढवणे. आरोग्यसेवा व्यावसायिक किंवा पोषणतज्ञ वैयक्तिकृत आहार आणि व्यायाम योजना विकसित करण्यात मदत करू शकतात जी व्यक्तीसाठी सुरक्षित आणि प्रभावी आहे.
- औषधे: काही प्रकरणांमध्ये लठ्ठपणा व्यवस्थापित करण्यात मदत करण्यासाठी औषधे वापरली जाऊ शकतात. काही औषधे भूक कमी करून किंवा चरबीचे शोषण कमी करून कार्य करतात. तथापि, ही औषधे आरोग्यसेवा व्यावसायिकांच्या मार्गदर्शनाखाली आणि जीवनशैलीतील बदलांच्या संयोजनात वापरली पाहिजेत.
- वर्तणूक थेरपी: वर्तणूक थेरपी अस्वास्थ्यकर सवयी आणि वर्तनांना लक्ष्य करून लठ्ठपणा व्यवस्थापित करण्यात मदत करू शकते. उदाहरणार्थ, समुपदेशन व्यक्तींना जास्त खाण्यास कारणीभूत ठरणारे ट्रिगर ओळखण्यात आणि या वर्तनांवर मात करण्यासाठी धोरणे विकसित करण्यात मदत करू शकते.
- बॅरिएट्रिक शस्त्रक्रिया: बॅरिएट्रिक शस्त्रक्रिया ही एक शस्त्रक्रिया आहे जी अत्यंत प्रकरणांमध्ये लठ्ठपणा व्यवस्थापित करण्यात मदत करण्यासाठी वापरली जाऊ शकते. गॅस्ट्रिक बायपास किंवा गॅस्ट्रिक स्लीव्ह सर्जरीसारख्या प्रक्रिया पोटाचा आकार कमी करून काम करतात, ज्यामुळे व्यक्तींना जास्त खाणे कठीण होते. या प्रक्रिया सामान्यत: 40 पेक्षा जास्त बीएमआय असलेल्या किंवा 35 पेक्षा जास्त बीएमआय असलेल्या लठ्ठपणाशी संबंधित आरोग्य समस्या असलेल्यांसाठी राखीव आहेत.
परिणामी, लठ्ठपणासाठी प्रभावी उपचारांमध्ये सामान्यत: एक व्यापक दृष्टीकोन समाविष्ट असतो ज्यामध्ये जीवनशैलीतील बदल, औषधोपचार आणि आवश्यक असल्यास, वर्तणुकीशी उपचार यांचा समावेश होतो. गंभीर प्रकरणांमध्ये, बॅरिएट्रिक शस्त्रक्रिया हा एक पर्याय असू शकतो. तथापि, प्रत्येक व्यक्तीसाठी सर्वात योग्य उपचार योजना निश्चित करण्यासाठी हेल्थकेअर व्यावसायिकांसोबत काम करणे आवश्यक आहे. योग्य उपचार योजनेसह, व्यक्ती त्यांचे वजन प्रभावीपणे व्यवस्थापित करू शकतात आणि लठ्ठपणा-संबंधित आरोग्य समस्यांचा धोका कमी करू शकतात. तुर्कस्तानमध्ये वजन कमी करण्याचे उपचार BMI मूल्य आणि लोकांच्या आरोग्याच्या समस्यांनुसार निर्धारित केले जातात. म्हणूनच प्रत्येकाला वैयक्तिक उपचार योजना आवश्यक आहेत. जर तुम्हाला जास्त वजन आणि वजनाशी संबंधित आरोग्य समस्यांबद्दल तक्रार असेल तर तुम्ही आमच्याशी संपर्क साधू शकता. आमच्या ऑनलाइन आणि विनामूल्य सल्लागार सेवेसह, आम्ही तुमच्याशी 24/7 संपर्कात राहू शकतो आणि तुम्हाला सर्वात योग्य गोष्टींबद्दल तपशीलवार माहिती देऊ शकतो तुर्की मध्ये वजन कमी उपचार.
